'ಮಾಸ್ಳಿ' ಕರಾವಳೆಚ್ಯಾ ಲೋಕಾಂಚೆ ಪ್ರಮುಖ್ ಖಾಣ್. ಜಾತ್-ಧರ್ಮ್ ಭೇದ್ ನಾಸ್ತಾನಾ ಹಾಂಗಾಸರ್ ವಸ್ತಿ ಕರ್ಚ್ಯಾ ಚಡಾವತ್ ಲೋಕಾಂಕ್ 'ಮಾಸ್ಳಿ' ನಾಸ್ತಾನಾ ಶೀತ್ ಗಳ್ಯಾ ಥಾವ್ನ್ ಪೋಟಾಕ್ ದೆಂವ್ಚೆಂ ನಾ. ಇತ್ಲೆಚ್ಚ್ ನ್ಹಯ್ ಥೊಡೆಂ ಪಾವ್ಟಿಂ ಪ್ರವಾಸ್ ಕರ್ನ್ ಯಾ ಇತರ್ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಾಂ ಪಾಸತ್ ಪಯ್ಶಿಲ್ಯಾ ಬೆಂಗ್ಳುರ್,ಮೈಸೂರ್ ಯಾ ಇತರ್ ಕರವಾಳ್ ಪ್ರದೇಶಚೆ ನ್ಹಯ್ ಆಸ್ಲೆಂ ಲೋಕ್ ಹಾಂಗಾಸರ್ ಪಾವ್ತಾನಾ,ಮಾರ್‍ಗಾಯೆಚೆ ಗಣ್ಣೆಂ ಕರಿನಾಸ್ತಾನಾ ತಾಣಿಂ ಸೇಂವ್ಕ್ ಆಶೆಂವ್ಚೆಂ ಖಾಣ್ ಜಾವ್ನಾಸಾ 'ಮಾಸ್ಳಿ'.ಹ್ಯಾಚ್ಚ್ ರೀತಿನ್ ಮಾಸ್ಳಿ ಸೆಂವ್ಚ್ಯಾತ್ ಆಮಿಂ ಕರಾವಳೆಚೆ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಕ್ರಿಸ್ತಾಂವ್ ಪಾಟಿಂ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಭೋವ್ ವ್ಹಡ್ ಅಪ್ವಾದ್ ಜಾಯ್ತ್ ಕೊಣ್ಣಾ .
ಚಡಾವತ್ ಆಮ್ಚ್ಯಾ ಕರಾವಳ್ ಪ್ರದೇಶಾಂತ್ ಮಾಸ್ಳಿ ಧರ್ಚೊ ವಾವ್ರ್ ಮೊಗೊರ್ ಸಮುದಾಯ್ ಚಲಯ್ತಾ. ಮಾಸ್ಳಿ ಪಾಗ್ಚೆಂ ಕಾಮ್ ತಾಂಚ್ಯಾಂ ಸಮುದಾಯಾಕ್ ತಾಂಚ್ಯಾಂ ಪುರ್ವಜಾಂ ಥಾವ್ನ್ ಲಾಭ್ಲೆಲೆ ಕಾಮ್ ಆನಿಂ ತೆಂ ಕಾಮ್ ಆಜೂನಿಯ್ ಜಾಲ್ಯಾರಿಯ್ ತೆ ಮುಕಾರ್ಸುನ್ ಆಸಾತ್. ಪುಣ್ ಕರಾವಳೆಂತ್ ವಸ್ತಿ ಕರ್ಚೆಂ ಆಮಿಂ ಕೊಂಕ್ಣಿಂ ಕ್ರಿಸ್ತಾಂವ್ ಹವ್ಯಾಸಿ ಮಾಸ್ಳಿ ಪಾಗ್ಪಿಂ ಮ್ಹಣೊನ್ ಆಮ್ಕಾಚ್ಚ್ ಆಮಿ ವೊಲಾಯ್ಲ್ಯಾರ್ ಚೂಕ್ ಜಾಂವ್ಚಿ ನಾ ಕೊಣ್ಣಾ? ಕರಾವಳೆಂತ್ ವಸ್ತಿ ಕರ್ನ್ ಆಸ್ಚೊ ಚಡಾವತ್ ಲೋಕ್ ನ್ಹಯ್ ಜಾಲ್ಯಾರಿಯ್ ಹಳ್ಳೆಂತ್ಲೊ ನಂಯ್ಚ್ಯಾ ತಡಿರ್ ಯಾ ದರ್ಯಾಚ್ಯಾ ತಡಿರ್ ವಸ್ತಿ ಕರ್ನ್ ಆಸ್ಚೊ ಕೊಂಕ್ಣಿಂ ಕ್ರಿಸ್ತಾಂವ್ ಲೋಕ್ ಹವ್ಯಾಸಿ ಮಾಸ್ಳಿ ಪಾಗ್ಪಿ ಮ್ಹಣ್ಯೆತ್.
ಕರಾವಳೆಚ್ಯಾ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಕ್ರಿಸ್ತಾಂವಾನಿಂ ವಾಪಾರ್ಚಿಂ ಸಂಪ್ರದಾಯಿಕ್ ಮಾಸ್ಳಿ ಧರ್ಚಿಂ ವಿಧಾನಾ:
ಜಾಳ್ ವೊಡ್ಚಿಂ: ಹ್ಯಾ ವಿಧಾನಾಂತ್ ಎಕಾ ದೊಣಿರ್ ಜಾಳ್ ಘೆವ್ನ್ ದೋಗ್-ತೇಗ್ ಸಾಂಗಾತಾ ಮೆಳೊನ್ ನಂಯ್ಚ್ಯಾ ಮಧೆಂ ವ್ಹಸೊನ್ ಮಾಸ್ಳಿ ಧರ್ಚೆ ಕಾಮ್ ಚಲ್ತಾ. ಆಶೆಂ ದೊಣಿರ್, ಜಾಳ್ ಘೆವ್ನ್ ಮಾಸ್ಳಿ ಧರುಂಕ್ ವೆಚ್ಯಾ ವ್ಯಕ್ತಿಂಕ್ ಜಾಳ್ ಸೊಡೊವ್ನ್ ಉಡೊಂವ್ಚ್ಯಾಂತ್, ಜಾಳ್ ವೊಡ್ಚ್ಯಾಂತ್,ದೋಣ್ ವೊಚ್ಚುಚ್ಯಾಂತ್ ತಾಂಕಾಂ ಜಾಣ್ವಾಯೆ ಸವೆಂ ಆನ್ಬೋಗಿಯ್ ಆಸೊಂಕ್ ಜಾಯ್. ಇತ್ಲೆಚ್ಚ್ ನಂಯ್ ಖಂಚ್ಯಾ ಸುವಾತೆರ್ ಗೆಲ್ಯಾರ್ ಮಾಸ್ಳಿ ಭರ್ಯಾನ್ ಲಾಭ್ತಾ ಮ್ಹಳ್ಳಿ ಮುಳಾವಿಂ ಜಾಣ್ವಾಯ್ ಆಸೊಂಕ್ ಜಾಯ್. ಥೊಡೆಂ ಪಾವ್ಟಿಂ ಆಮ್ಚೆಂ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಕ್ರಿಸ್ತಾಂವ್ 'ಬೋಟ್' ಘೆವ್ನ್ ದರ್ಯಾ ಮಧೆಂ ವ್ಹಸೊನ್,ಜಾಳ್ ವಾಪಾರ್ನ್ ಮಾಸ್ಳಿ ಧರ್ಚ್ಯಾ ವ್ಯವಹಾರಾಕ್ ಹಾತ್ ಗಾಲ್ತಾತ್.
ಎಂಡಿಂ ವೊಡ್ಚಿಂ: ಹೆಂ ಎಪ್ರಿಲ್-ಮೇ ಯಾಚ್ಯಾ ಗಿಮ್ಶಿಲ್ಯಾ ದಿಸಾನಿಂ ಬಯ್ಲ್ಯಾಂಚ್ಯಾ ತಳ್ಯಾಂತ್ಲೆ ಉದಾಕ್ ಉಣೆಂ ಜಾವ್ನ್ ಯೆತಾನಾ, ಆಸ್ಲೆಂ ಉದಾಕ್ ಕೊದ್ವೊಳೊನ್, ತಳ್ಯಾಂಚ್ಯಾ ಕೊನ್ಶ್ಯಾಂಕ್ ಬಸ್ಲಿ ಮಾಸ್ಳಿ ಧಾವ್ಡೊನ್, ಧರ್ಚ್ಯಾ ಭೊವ್ ಸಂಪ್ರಾದಾಯಿಕ್ ವಿಧಾನ್. ಹಿಂ ಯೆಂಡಿಂ ಜಾಳಿಂತ್ ಕೆಲ್ಲೆಂ ಸಾಹೆತ್ ಜಾಲ್ಯಾರಿಯ್,ದೊನಿಯ್ ಖುಶಿನ್ ಮಟ್ವ್ಯಾ ತೆಂಕ್ಡೆಚೊ ಆಧಾರ್ ಆಸ್ತಾ. ಹೆಂ ವಿಧಾನ್ ವಾಪಾರ್ನ್ ಮಾಸ್ಳಿ ಧರ್ತಾನಾ ತಳ್ಯಾಂಚೆ ಉದಾಕ್ ಕೊದ್ವೊಳೊನ್ ಮಾಸ್ಳಿಂ ಹಿಶಿನ್-ತಿಶಿನ್ ಧಾಂವ್ಡೆಯ್ತಾನಾ ಹ್ಯಾ ಜಾಳಿತ್ ಕೆಲ್ಲ್ಯಾ ಯೆಂಡ್ಯೆಂತ್ ಮಾಸ್ಳ್ಯೊಂ ಶಿರ್ಕಾತಾತ್.ಸಾಮಾನ್ಯ್ ಜಾವ್ನ್ ೧೦-೧೨ ಜಣಾಂ ಸಾಂಗಾತಾ ಮೆಳೊನ್ ಹ್ಯಾ ವಿಧಾನಾಂತ್ ಮಾಸ್ಳಿ ಧರ್ಚೆಂ ಪ್ರಯತ್ನ್ ಕರ್ತಾತ್.
ರಾಂಪೊಳ್ ದವರ್ಚೊ: ವಾರ್ಯಾ ಪಾವ್ಸಾಕ್ ನಂಯ್ಚೆ ಉದಾಕ್ ಭರೊನ್ ಆವ್ರ್ ತೊಡಾಕ್ ಯೆತಾನಾ ವಾ ಥೊಡೆ ಪಾವ್ಟಿ ಕೊದ್ವೊಳ್ ಜಾಲ್ಯಾ ನಂಯ್ಚ್ಯಾ ಉದ್ಕಾಕ್, ಎಕಾ ದೊರ್ಯೆಕ್ ಮಧೆಂ-ಮಧೆಂ ೧೫ ಥಾವ್ನ್ ೨೦ ಗರಿ ಬಾಂದುನ್, ತಾಕಾ ಕುಕ್ಡಾಂಚ್ಯೊ ಆನ್ಕಿಟ್ಯೊ ಶಿರ್ಕಾವ್ನ್ ದವರ್ನ್ ಮಾಸ್ಳಿ ಧರ್ಚೆಂ ವಿಧಾನ್ ಹೆಂ. ಹ್ಯಾ ವಿಧಾನಾಂತ್ ಭರ್ಲೆ ಆವ್ರ್ ನ್ಹಂಯ್ಕ್ ದೆಂವ್ತಾನಾ,ಆನ್ಕಿಟಿಂ ಖಾಂವ್ಕ್ ಆಯ್ಲ್ಯೊ ಮಾಸ್ಳ್ಯೊ ರಾಂಪೊಳಾಕ್ ಶಿರ್ಕೊನ್ ಆಸ್ತಾತ್. ಎಕೆಕ್ ರಾಂಪೊಳಾಂತ್ ೧೫ ಥಾವ್ನ್ ೨೦ ವಾ ಥೊಡೆಂ ಪಾವ್ಟಿ ತಾಚ್ಯಾಕಿಯ್ ಚಡ್ ಗರಿ ಬಾಂದುನ್ ಕುಂಕ್ಡಾಚಿ ಅನ್ಕಟಿ ಶಿರ್ಕಾವ್ನ್ ದವರ್ತಾತ್.
ಘರಿ ಗಾಲ್ಚಿಂ: ಗಾಯ್ದೊಳ್, ಸುಕ್ಟಾಂ ವಾ ಕುಕ್ಡಾಚ್ಯೊ ಆನ್ಕಿಟಿ ಶಿರ್ಕಾವ್ನ್ ಘರಿ ಗಾಲ್ನ್ ಮಾಸ್ಳಿ ಧರ್ಚೆ ವಿಧಾನ್ ಸಾಮಾನ್ಯ್ ಜಾವ್ನ್ ಆಮ್ಕಾಂ ಚಡಾವತ್ ಜಣಾಂಕ್ ಖಳಿತ್ ಆಸಾ ಮ್ಹಣ್ಯೆತ್. ದೋಣ್ ಘೇವ್ನ್ ಥೊಡೆಂ ಜಣ್ ನಂಯ್ಚ್ಯಾ ಮಧೆಂ ವ್ಹಸೊನ್ ಹೆಂ ವಿಧಾನ್ ವಾಪಾರ್ನ್ ಮಾಸ್ಳಿ ಧರ್ಚೆಯ್ ದಿಸೊನ್ ಯೆತಾ. ಥೊಡೆಂ ಪಾವ್ಟಿ ಹೆಂ ವಿಧಾನ್, ಮಾಸ್ಳೆಚೆ ಸುಟಿ ಕೆಲ್ಲೆ ಮಂಡೆಂ ಗಾಲ್ನ್ ಕುರ್ಲಿ ಧರುಂಕಿಯ್ ವಾಪಾರ್ತಾತ್. ಪುಣ್ ಹ್ಯಾ ವಿಧಾನಾಂತ್ ಸಂಯಮ್ ಭೊವ್ ಗರ್ಜೆಚೆ.
ಉಬರ್ ಮಾಸ್ಳಿಂ ಧರ್ಚಿಂ: ಜೂನ್-ಜುಲಾಯ್ ಮಯ್ನ್ಯಾಚ್ಯಾ ಜೊರಾನ್ ಯೆಂವ್ಚ್ಯಾ ಪಾವ್ಸಾಕ್ ನ್ಹಂಯ್ತ್ ಉದಾಕ್ ಭರೊನ್ ಕೊದ್ವೊಳ್ ಜಾತಾನಾ ಕೊರ್ಜಾಣೆನ್ ಮಾಸ್ಳಿ ನ್ಹಂಯ್ಚ್ಯಾ ತಡಿರ್ ಯೇವ್ನ್ ಯಾ ಗಾದ್ಯಾನಿಂ ಉಡೊನ್ ಯಾ ತೋಡಾ ದೆಗೆನ್ ಯೇವ್ನ್ ಬಸ್ತಾತ್.ಆಶೆಂ ತಡಿರ್ ಯೇವ್ನ್ ಬಸ್ಲ್ಯಾ ಮಾಸ್ಳಿ ರಾತಿಂಕ್ ಗ್ಯಾಸ್ ಲೈಟ್ ಘಾಲ್ನ್‌ಗಿ ಯಾ ಟಾರ್‍ಚ್ ಲೈಟ್ ಘಾಲ್ನ್‌ಗಿ ಸೊಧುನ್ ತಲ್ವಾರಿಂತ್ ಯಾ ಕೊಯ್ತೆತ್ ಮಾರ್ ಗಾಲ್ನ್ ಮಾಶ್ಳಿ ಧರ್ಚಿ ಆಸಾ. ಆನಿಂ ಆಶೆಂ ಧರ್ಲ್ಯಾ ಮಾಸ್ಳೆಕ್ ಉಬಾರಾಯೆಚಿ ಮಾಸ್ಳಿ ಮ್ಹಣ್ ಅಪಯ್ತಾತ್.ಉಬಾರಾಯೆಚಿ ಮಾಸ್ಳಿ ಧರ್ಚೆ ಸಾಮಾನ್ಯ್ ಜಾವ್ನ್ ಹಳ್ಳ್ಯಾನಿಂ ಬಯ್ಲಾ ತಡಿರ್ ಚಡಾವತ್ ಪಳೆಂವ್ಕ್ ಮೆಳ್ತಾ. ಉಬಾರ್ಯೆರ್ ಮಾಸ್ಳಿ ಮಾತ್ರ್ ನ್ಹಂಯ್ ಆಸ್ತಾನಾ ಕಾಸೊ,ಕುರ್ಲಿ ಮೆಳ್ಚಿಯ್ ಆಸಾ.
ಗುಳೊ ಗಾಲ್ಚೊ: ಹಾಂವ್ ಲ್ಹಾನ್ ಆಸ್ತಾನಾ ಖಡಾಪ್ ಪುಟೊಂವ್ಕ್ ಯಾ ಧರ್ನಿಚೊ ಮುರೊ ಪುಟೊಂಕ್ ವಾಪಾರ್ಚೊ ಗುಳೊಂ ನಂಯ್ಚ್ಯಾ ಉದ್ಕಾತ್ ಗಾಲ್ನ್ ಮಾಸ್ಳಿ ಧರ್ಚೆ ವಿಧಾನ್ ದಿಸೊನ್ ಯೆತಾಲೆ. ಪುಣ್ ಹೆಂ ಎಕ್ ಕಾನೂನುಬಾಹಿರ್ ವಿಧಾನ್ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾನ್ ಆಶೆಂ ಮಾಸ್ಳಿ ಧರ್ಚೆ ವಿಧಾನ್ ಹ್ಯಾ ದಿಸಾನಿಂ ದಿಸೊನ್ ಯೆತಾ. ಹಾಚೆ ಶಿವಾಯ್ ಆಸ್ಲೆಂ ವಿಧಾನ್ ವಾಪಾರ್ತಾಲ್ಯಾಂಕ್ ಶಿಕ್ಷಾ ಆಸಾ.
ಇತ್ಲೆಂಚ್ಚ್ ನಂಯ್ ಆಸ್ತಾ,ಮ್ಹಜ್ಯಾ ಜಾಣ್ವಾಯೆ ಬಾಯ್ರ್ ಜಾಗ್ಯಾ-ಜಾಗ್ಯಾಚ್ಯಾಂ ವಿವಿಧತಾ ಪರ್ಮಾಣೆ,ವಿವಿಧ್ ಗಾಂವಾನಿಂ, ವಿವಿಧ್ ರೀತಿನ್ ಮಾಸ್ಳಿ ಧರ್ಚೆಂ ಹವ್ಯಾಸ್ ಆಮ್ಚೆ ಕರಾವಳೆಚ್ಯಾ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಸಮುದಾಯಾಂತ್ ಆಸೊಂಕ್ ಪುರೊ. ಕಿತೆಂಯ್ ಜಾಂವ್ದಿ,ಮೊಗೊರ್ ಸಮುದಾಯಾ ಪರಿಂ ಭೋವ್ ವ್ಹಡ್ ಮಾಫಾನ್ ನಂಯ್ ಜಾಲ್ಯಾರಿಯ್.ಅಪ್ಲ್ಯಾ ಪುರ್ವಾಜಾಂ ಥಾವ್ನ್ ಆತಾಂಚ್ಯಾ ಪಿಳ್ಗೆಕ್ ಆಯ್ಲ್ಯಾ ಹ್ಯಾ ಥೊಡ್ಯಾ ಸಂಪ್ರದಾಯಿಕ್ ಮಾಸ್ಳಿ ಧರ್ಚ್ಯಾ ಸಾಹೆತಾಚ್ಯಾ ಜಾಣ್ವಾಯೆ ದ್ವಾರಿಂ ಮಾಸ್ಳಿ ಧರ್ಚೊ ಹವ್ಯಾಸ್ ಆಮ್ಚ್ಯಾ ಲೋಕಾಂ ಮಧೆಂ ದಿಸೊನ್ ಯೆತಾ. ಪಾವ್ಳಿಲ್ಲ್ಯಾ ದಿಸಾನಿಂ ಥೊಡ್ಯಾ ಪಾವ್ಟಿ ಲ್ಹಾನ್-ಲ್ಹಾನ್ ಕಾಮಾಕ್ ವೆಚ್ಯಾ ಲೋಕಾಂಕ್ ಕಾಮ್ ನಾತ್ಲ್ಯಾ ವೆಳಾಂ, ಆಶೆಂ ಮಾಸ್ಳಿ ಧರುನ್,ವಿಕುನ್ ಅಪ್ಲೊ ಪೊಟಾಚೊ ಗ್ರಾಸ್ ಜೊಡ್ಚೆಂ ಆತಾಯ್ ಜಾಲ್ಯಾರ್ ಆಮ್ಚ್ಯಾ ಹಳ್ಳೆಂನಿಂ ಆಸಾತ್ ಮ್ಹಳ್ಳೆ ಸತ್ ಜಾವ್ನಾಸಾ.
(ವಿಜಯ ಕರ್ನಾಟಕ "ಆಮ್ಚಿಂ ಕೊಂಕ್ಣಿ್"ವಿಭಾಗಾರ್ ಪ್ರಕಟಿತ್ ಬರಪ್)
